Κοινωνικός εφιάλτης
Οι βασικές κοινωνικές δομές, όπως η υγεία, δεν λειτουργούν ούτε στα στοιχειώδη. Όσοι βρίσκονται στις κατώτερες κοινωνικές «κάστες», π.χ. οι Ρομά, δεν μπορούν καν να έχουν πρόσβαση σε γιατρό. Όσοι, εν τέλει, καταφέρνουν να φτάσουν στη Γερμανία βρίσκουν τη Γη της Επαγγελίας λόγω των «ψιλών» που βγάζουν όσο περιμένουν την επεξεργασία της αίτησης ασύλου τους κι επειδή έχουν πρόσβαση σε δωρεάν υγειονομική περίθαλψη.
Πολλές από τις βαλκανικές χώρες στενάζουν κάτω από αυταρχικές δομές διακυβέρνησης:
◆ Στα Σκόπια η κυβέρνηση κατηγορείται ότι κατασκοπεύει τους πολίτες και χρησιμοποιεί απειλές θανάτου για να εκφοβίζει όσους δημοσιογράφους ξεφεύγουν από την αρεστή γραμμή.
◆ Στο Κόσοβο ο κόσμος υποφέρει από παρόμοιο αυταρχισμό. Η πολιτική ελίτ διαπλέκεται με δίκτυα οργανωμένου εγκλήματος, ενώ πολλοί βουλευτές και μέλη του κυβερνώντος κόμματος έχουν δεσμούς με τον UCK.
◆ Στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη το επαγγελματικό – οικονομικό τοπίο είναι τόσο δυσλειτουργικό ώστε πάνω από τους μισούς Βόσνιους επιθυμούν να φύγουν από τη χώρα.
Η Ευρώπη έχει στραμμένη την προσοχή της σε Ελλάδα και Ουκρανία, όμως η μαζική έξοδος από τα Βαλκάνια βάζει γρήγορα την περιοχή πάλι στο ραντάρ Βρυξελλών – Βερολίνου, αλλά και ΗΠΑ – Ρωσίας (για γεωπολιτικούς λόγους). Ακούγονται φωνές που ζητούν από την Ε.Ε. να διακόψει τη ροή των εκατομμυρίων αν οι κυβερνήσεις στα Βαλκάνια δεν αλλάξουν το μοντέλο λειτουργίας του κράτους.
Βέβαια, για τις ελίτ της εξουσίας στις περισσότερες βαλκανικές χώρες η φυγή ικανών και καλλιεργημένων πολιτών μάλλον βολεύει το πολιτικό κατεστημένο, όμως για τις κοινωνίες η κατάσταση είναι αδιέξοδη. Πρακτικά έχουν δημιουργηθεί συνθήκες αυταρχισμού από τις οποίες οι πολίτες των χωρών προσπαθούν να αποδράσουν.
Η Γερμανία περιμένει 450.000 αιτήσεις για άσυλο για φέτος, έναν αριθμό ρεκόρ. Οι μισές αιτήσεις θα είναι από τα Βαλκάνια. Το Βερολίνο, μάλιστα, αποφάσισε να διαχωρίσει τους πρόσφυγες που προσπαθούν να ξεφύγουν από πολέμους, όπως αυτόν της Συρίας, από τους «ψεύτικους πρόσφυγες των Βαλκανίων», όπως τους χαρακτηρίζει. Η γενική ιδέα είναι ότι «αυτοί οι άνθρωποι δεν διώκονται από κάποια εμπόλεμη ζώνη, αλλά απλώς ψάχνουν μια καλύτερη ζωή, χρηματοδοτούμενη από τα χρήματα των Γερμανών φορολογούμενων».
Ωστόσο οι συνθήκες στα Βαλκάνια παραμένουν άγριες, με τις συχνές εντάσεις να δημιουργούν διαρκώς σπινθήρες ανάφλεξης. Και το μείγμα οικονομικής κρίσης, δημοκρατικού ελλείμματος, αστάθειας και βαθιά ριζωμένης έχθρας μεταξύ κρατών μοιάζει εκρηκτικό… Ίσως περισσότερο από ποτέ την τελευταία εικοσαετία!
Οι βασικές κοινωνικές δομές, όπως η υγεία, δεν λειτουργούν ούτε στα στοιχειώδη. Όσοι βρίσκονται στις κατώτερες κοινωνικές «κάστες», π.χ. οι Ρομά, δεν μπορούν καν να έχουν πρόσβαση σε γιατρό. Όσοι, εν τέλει, καταφέρνουν να φτάσουν στη Γερμανία βρίσκουν τη Γη της Επαγγελίας λόγω των «ψιλών» που βγάζουν όσο περιμένουν την επεξεργασία της αίτησης ασύλου τους κι επειδή έχουν πρόσβαση σε δωρεάν υγειονομική περίθαλψη.
Πολλές από τις βαλκανικές χώρες στενάζουν κάτω από αυταρχικές δομές διακυβέρνησης:
◆ Στα Σκόπια η κυβέρνηση κατηγορείται ότι κατασκοπεύει τους πολίτες και χρησιμοποιεί απειλές θανάτου για να εκφοβίζει όσους δημοσιογράφους ξεφεύγουν από την αρεστή γραμμή.
◆ Στο Κόσοβο ο κόσμος υποφέρει από παρόμοιο αυταρχισμό. Η πολιτική ελίτ διαπλέκεται με δίκτυα οργανωμένου εγκλήματος, ενώ πολλοί βουλευτές και μέλη του κυβερνώντος κόμματος έχουν δεσμούς με τον UCK.
◆ Στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη το επαγγελματικό – οικονομικό τοπίο είναι τόσο δυσλειτουργικό ώστε πάνω από τους μισούς Βόσνιους επιθυμούν να φύγουν από τη χώρα.
Η Ευρώπη έχει στραμμένη την προσοχή της σε Ελλάδα και Ουκρανία, όμως η μαζική έξοδος από τα Βαλκάνια βάζει γρήγορα την περιοχή πάλι στο ραντάρ Βρυξελλών – Βερολίνου, αλλά και ΗΠΑ – Ρωσίας (για γεωπολιτικούς λόγους). Ακούγονται φωνές που ζητούν από την Ε.Ε. να διακόψει τη ροή των εκατομμυρίων αν οι κυβερνήσεις στα Βαλκάνια δεν αλλάξουν το μοντέλο λειτουργίας του κράτους.
Βέβαια, για τις ελίτ της εξουσίας στις περισσότερες βαλκανικές χώρες η φυγή ικανών και καλλιεργημένων πολιτών μάλλον βολεύει το πολιτικό κατεστημένο, όμως για τις κοινωνίες η κατάσταση είναι αδιέξοδη. Πρακτικά έχουν δημιουργηθεί συνθήκες αυταρχισμού από τις οποίες οι πολίτες των χωρών προσπαθούν να αποδράσουν.
Η Γερμανία περιμένει 450.000 αιτήσεις για άσυλο για φέτος, έναν αριθμό ρεκόρ. Οι μισές αιτήσεις θα είναι από τα Βαλκάνια. Το Βερολίνο, μάλιστα, αποφάσισε να διαχωρίσει τους πρόσφυγες που προσπαθούν να ξεφύγουν από πολέμους, όπως αυτόν της Συρίας, από τους «ψεύτικους πρόσφυγες των Βαλκανίων», όπως τους χαρακτηρίζει. Η γενική ιδέα είναι ότι «αυτοί οι άνθρωποι δεν διώκονται από κάποια εμπόλεμη ζώνη, αλλά απλώς ψάχνουν μια καλύτερη ζωή, χρηματοδοτούμενη από τα χρήματα των Γερμανών φορολογούμενων».
Ωστόσο οι συνθήκες στα Βαλκάνια παραμένουν άγριες, με τις συχνές εντάσεις να δημιουργούν διαρκώς σπινθήρες ανάφλεξης. Και το μείγμα οικονομικής κρίσης, δημοκρατικού ελλείμματος, αστάθειας και βαθιά ριζωμένης έχθρας μεταξύ κρατών μοιάζει εκρηκτικό… Ίσως περισσότερο από ποτέ την τελευταία εικοσαετία!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου