Νέες αλλαγές στα capital controls
Nέες προβλέψεις που χαλαρώνουν μερικώς τους περιορισμούς κεφαλαίων έλαβε με απόφασή του που δημοσιεύθηκε στο ΦEK (αρ. φύλλου 1721) χθες ο υπουργός Oικονομικών.
Mε βάση την απόφαση αυτή προβλέπεται πως κάθε φυσικό πρόσωπο - συναλλασσόμενος μπορεί μηνιαίως να μεταφέρει στο εξωτερικό μέσω των ελληνικών τραπεζών το ποσό των 500 ευρώ.
Tο ποσό των 5.000 ευρώ ανά τρίμηνο για φοιτητές του εξωτερικού αυξάνεται σε 8.000 ευρώ στην περίπτωση που με βάση δικαιολογητικά τα χρήματα αυτά αφορούν πληρωμή σε φοιτητική εστία ή σε εκμισθωτή κατοικίας φοιτητή, με την προσκόμιση των σχετικών εγγράφων-δικαιολογητικών.
Eνώ συνεχίζει να απαγορεύεται η πρόωρη μερική ή ολική εξόφληση δανείου, εκτός αν γίνεται με μετρητά ή έμβασμα από το εξωτερικό επιτρέπεται αυτή να γίνεται μέσω αναδιάρθρωσης δανείου υπό την προϋπόθεση ότι το ποσό του νέου δανείου είναι ίσο τουλάχιστον με το ποσό του ανεξόφλητου κεφαλαίου του αρχικού δανείου.
Eπίσης επιτρέπεται το άνοιγμα λογαριασμού ειδικού σκοπού χωρίς το δικαίωμα ανάληψης από φυσικό πρόσωπο για την εξυπηρέτηση ρυθμίσεων οφειλών σε φορείς κοινωνικής ασφάλισης και στο ελληνικό δημόσιο καθώς και το άνοιγμα λογαριασμού από φορείς κοινωνικής ασφάλισης αποκλειστικά για την είσπραξη οφειλών.
Tέλος, χαλαρώνουν οι περιορισμοί σε συναλλαγές κίνησης κεφαλαίων που αφορούν σε διαχείριση ρευστότητας των πιστωτικών ιδρυμάτων και διευκολύνονται οι συναλλαγές που αφορούν αξίες (μετοχές, ομόλογα κ.λπ.).
Αναλυτικά οι αλλαγές
Επιτρέπεται πλέον η εντολή μεταφοράς κεφαλαίων προς το εξωτερικό από τα εποπτευόμενα από την Τράπεζα της Ελλάδος ιδρύματα πληρωμών, συμπεριλαμβανομένων των αντιπροσώπων αυτών, έως του ποσού των ευρώ πεντακοσίων (500) ανά συναλλασσόμενο φυσικό πρόσωπο ανά μήνα, και μέχρι μηνιαίου ορίου σε ευρώ για το σύνολο των ανωτέρω ιδρυμάτων πληρωμών, το οποίο θα ορίζει και θα κατανέμει, ανά ίδρυμα πληρωμών, με απόφασή της η Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών».
Προστέθηκε νέα περίπτωση (ιβ) που αφορά το άνοιγμα των λογαριασμών στα πιστωτικά ιδρύματα.
Έτσι από σήμερα και μετά Επιτρέπεται το άνοιγμα λογαριασμών αποκλειστικά για τις ακόλουθες συναλλαγές, η αναγκαιότητα των οποίων πρέπει να τεκμηριώνονται εγγράφως και με την προϋπόθεση ότι δεν υφίσταται άλλος διαθέσιμος λογαριασμός μέσω του οποίου αυτές μπορούν να διενεργηθούν:
α. η πληρωμή μισθοδοσίας προσωπικού,
β. η πληρωμή υποχρεώσεων του καταθέτη προς το ίδιο πιστωτικό ίδρυμα, που προκύπτουν από συμβάσεις που είχαν καταρτισθεί προ της 28ης Ιουνίου 2015,
γ. η καταβολή νέων συντάξεων και νέων προνοιακών επιδομάτων,
δ. η εκκαθάριση συναλλαγών καρτών από νέες συμβάσεις αποδοχής (acquiring),
ε. η εξυπηρέτηση νεοϊδρυθέντων, μετά την 1η Μαΐου 2015, νομικών προσώπων,
στ. η εξυπηρέτηση νεοφυών εταιρειών (startups) που συμμετέχουν σε προγράμματα στήριξης της νέας επιχειρηματικότητας,
ζ. η κατάθεση μετρητών ως εξασφάλιση (cash collateral) εγγυητικής επιστολής, ενέγγυας πίστωσης ή δανείου στο ίδιο πιστωτικό ίδρυμα,
η. το άνοιγμα λογαριασμού υπέρ τρίτου με σκοπό είτε τη συμμόρφωση προς επιταγή για εκτέλεση χρηματικής απαίτησης, βάσει διαταγής πληρωμής, δικαστικής απόφασης ή άλλου εκτελεστού τίτλου είτε την εξόφληση απαίτησης, για την οποία έχει επιβληθεί κατάσχεση εις χείρας τρίτου, υπέρ του δικαιούχου της απαίτησης, εκτός εάν αυτός έχει δηλώσει καταθετικό λογαριασμό με οποιαδήποτε διαδικαστική πράξη,
θ. η πίστωση ποσών από την αλλοδαπή σε ευρώ ή ξένο νόμισμα, ύψους τουλάχιστον δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ ή του ισόποσου σε ξένο νόμισμα,
ι. η αποδοχή προθεσμιακής κατάθεσης μόνον στην περίπτωση που οι δικαιούχοι της ταυτίζονται με τους δικαιούχους του τροφοδότη λογαριασμού της, καταθετικού ή όψεως,
ια. κάθε άλλη περίπτωση, κατόπιν έγκρισης από την Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών.
ιβ. Το άνοιγμα λογαριασμού ειδικού σκοπού χωρίς δικαίωμα ανάληψης από φυσικό πρόσωπο για την εξυπηρέτηση ρυθμίσεων οφειλών σε φορείς κοινωνικής ασφάλισης και στο Ελληνικό Δημόσιο, καθώς και το άνοιγμα λογαριασμού από φορείς κοινωνικής ασφάλισης αποκλειστικά για την είσπραξη ασφαλιστικών εισφορών και λοιπών οφειλών.
Επιτρέπεται με περιορισμούς η μερική η ολική εξόφληση δανείων.
Η σχετική παράγραφος διαμορφώνεται ως εξής :
"8. Απαγορεύεται η πρόωρη, μερική ή ολική, εξόφληση δανείου σε πιστωτικό ίδρυμα με εξαίρεση
α) την αποπληρωμή με μετρητά ή έμβασμα από το εξωτερικό και
β) την αποπληρωμή μέσω χορήγησης νέου δανείου, με σκοπό την αναδιάρθρωση, υπό την προϋπόθεση ότι το ποσό του νέου δανείου είναι ίσο τουλάχιστον με το ποσό του ανεξόφλητου κεφαλαίου του αρχικού δανείου»."
Τροποποιείται η περίπτωση ιδ' της παραγράφου 11 του ΠΝΠ που αφορά τα εμβάσματα στο εξωτερικό για τους Φοιτητές.
Αναλυτικά η νέα διάταξη προβλέπει:
«ιδ. Η μεταφορά μέγιστου ποσού πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ ή του ισόποσού του σε ξένο νόμισμα, ανά ημερολογιακό τρίμηνο, συνολικά, για έξοδα διαμονής και διαβίωσης φοιτητών που σπουδάζουν στο εξωτερικό ή συμμετέχουν σε προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών.
Η πληρωμή συντελείται, υποχρεωτικά, ηλεκτρονικά μέσω πιστωτικού ιδρύματος, σε λογαριασμό, που τηρείται στο εξωτερικό, με δικαιούχο το φοιτητή.
Στις περιπτώσεις όμως που τα ανωτέρω ποσά πιστώνονται απευθείας σε λογαριασμούς φοιτητικής εστίας ή εκμισθωτή κατοικίας φοιτητή, με την προσκόμιση μισθωτήριου συμβολαίου ή άλλων σχετικών δικαιολογητικών, τότε επιτρέπεται η μεταφορά μέγιστου ποσού οκτώ χιλιάδων ευρώ (8.000) ή του ισόποσού του σε ξένο νόμισμα ανά ημερολογιακό τρίμηνο».
Αμβλύνθηκαν οι εξαιρέσεις από τον περιορισμό κίνησης κεφαλαίων με την τροποποίηση της περίπτωσης ε της παραγράφου 10, και την προσθήκη νέα περίπτωσης ιε
Εξαιρούνται των απαγορεύσεων και περιοριστικών μέτρων των προηγούμενων παραγράφων:
....
«ε. Συναλλαγές κίνησης κεφαλαίων που αφορούν σε διαχείριση της ρευστότητας του πιστωτικού ιδρύματος που λειτουργεί στην Ελλάδα και σε υποχρεώσεις πληρωμών στο πλαίσιο διαχείρισης συμβάσεων όπως ενδεικτικά συναλλαγές με άλλα Χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα εσωτερικού και εξωτερικού/Οίκους Εκκαθάρισης Εξωτερικού στο πλαίσιο διαχείρισης του Ιδίου Χαρτοφυλακίου του Πιστωτικού Ιδρύματος και οι οποίες σχετίζονται με:
i. Πράξεις Νομισματικής Πολιτικής.
ii. Διακανονισμό και εκκαθάριση συναλλαγών που έχουν συναφθεί πριν την 28.6.2015.
iii. Δέσμευση/ αποδέσμευση ενεχύρων, μεταφορές κεφαλαίων για κάλυψη/ανταλλαγή περιθωρίου ασφάλισης (π.χ. βάσει ISDA, CSA, GMRA, CLS, Escrow, EIB κ.α.), παροχή εξασφάλισης, πληρωμές στο πλαίσιο συναλλαγών που διέπονται από τις ως άνω συμβάσεις ή/ και δανειακές συμβάσεις του ΠΙ για ίδιο λογαριασμό.
iv. Μετακύληση, ανανέωση και διαχείριση χρηματοοικονομικών θέσεων (ενδεικτικά θέσεων σε ξένο νόμισμα, συναλλαγές παραγώγων, λοιπές διατραπεζικές συναλλαγές, κ.λπ.) που έχουν λήξει και κρίνεται απαραίτητη η ανανέωσή τους, είτε μερικώς είτε ολικώς, με τον ίδιο ή διαφορετικό αντισυμβαλλόμενο.
v. Σύναψη και διακανονισμό νέων διατραπεζικών συναλλαγών (μεταξύ άλλων, ενδεικτικά, διατραπεζικό δανεισμό, συναλλαγές παραγώγων, συναλλαγές FX spot, repos, buy/sell back, δανεισμό τίτλων, κ.λπ.) ή πρόωρο τερματισμό ή μεταβολή όρων υφιστάμενων, εφόσον δεν οδηγούν σε ουσιαστική μεταβολή στην συνολική ρευστότητα του ΠΙ. Στην έννοια των διατραπεζικών συναλλαγών περιλαμβάνονται και οι συναλλαγές και πληρωμές που εκτελούνται με χρηματοπιστωτικά ιδρύματα εσωτερικού και εξωτερικού, Οίκους Εκκαθάρισης εξωτερικού, θυγατρικές των ΠΙ τα οποία λειτουργούν στην Ελλάδα.
vi. Οποιαδήποτε άλλη διατραπεζική συναλλαγή είναι αναγκαία για τη διαχείριση της ρευστότητας και της χρηματοοικονομικής και της συναλλαγματικής θέσης της Τράπεζας (ενδεικτικά, θέσεις σε ξένο νόμισμα, παράγωγα προϊόντα κ.λπ.) που προκύπτουν από εκτέλεση επιτρεπτών πράξεων με φυσικά ή νομικά πρόσωπα.
vii. Εκπλήρωση εν γένει υποχρεώσεων από φόρους και τέλη, καθώς και από προμήθειες και έξοδα που απορρέουν από συναλλαγές πιστωτικού ιδρύματος, επιχειρήσεως παροχής επενδυτικών υπηρεσιών, ΟΣΕΚΑ, και πελατών τους, έναντι συστημάτων συναλλαγών, πληρωμών, διακανονισμού τίτλων, αποθετηρίων, οίκων εκκαθάρισης, οίκων αξιολόγησης, θεματοφυλάκων, ανταποκριτών διαμεσολαβητών, αρχείων καταγραφής συναλλαγών, εκπροσώπων πληρωμών, οργανωμένων αγορών ή λοιπών πολυμερών μηχανισμών διαπραγμάτευσης.
viii. Εξυπηρέτηση πληρωμών σε σχέση με τίτλους και τιτλοποιήσεις που έχει εκδώσει άμεσα ή έμμεσα το πιστωτικό ίδρυμα και θυγατρικές του, ενδεικτικά:
αα) πληρωμές κουπονιών κ.λπ.
ββ) εξόφληση τιμολογίων τρίτων προσώπων (αμοιβές και έξοδα δικηγόρων, διαχειριστών, Trustees, Paying Agents κ.λπ.).
γγ) Ολική ή μερική αποπληρωμή κεφαλαίου στο πλαίσιο υλοποίησης συμβατικών υποχρεώσεων ή ενεργοποίησης συμβατικών ρητρών.
ix. Πληρωμή εξόδων εξωτερικών συμβούλων για έκδοση γνωμοδοτήσεων επί θεμάτων που άπτονται των ως άνω υπό i−viii συναλλαγών.
x. Χρεώσεις/Πιστώσεις Nostro−Vostro Accounts θυγατρικών και τρίτων πιστωτικών ιδρυμάτων, μέσω εντολών−μηνυμάτων, ανεξαρτήτως νομίσματος.
Οι συναλλαγές που εμπίπτουν στο ανωτέρω πλαίσιο έχουν στόχο τη διασφάλιση της ομαλής και εύρυθμης λειτουργίας του πιστωτικού ιδρύματος εκτελούνται χωρίς ειδική ενημέρωση, εφόσον δεν επηρεάζουν ουσιωδώς τη ρευστότητά του. Στο πλαίσιο των ανωτέρω, δεν επιτρέπεται η διενέργεια συναλλαγών που αφορούν πελάτες των πιστωτικών ιδρυμάτων. Στο τέλος της ημέρας οι εν λόγω συναλλαγές θα κοινοποιούνται στην Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών».
«ιε. Χρηματικά ποσά που εισέρχονται από το εξωτερικό από διεθνείς οργανισμούς και νομίμως συσταθέντα και λειτουργούντα φιλανθρωπικά ιδρύματα και τα οποία έχουν συγκεντρωθεί ειδικώς για ανθρωπιστικούς σκοπούς».